POWIEDZIELI: Marcin Duma

Marcin Duma – założyciel i prezes IBRiS – Fundacji Instytut Badań Rynkowych i Społecznych. Od kilkunastu lat zajmuje się badaniami opinii w Polsce. Rocznik 1978

↩︎

…młodzi ludzie nie ufają w ogóle partiom politycznym. PiS-u nie lubią i mu nie ufają, a jeśli chodzi o część opozycyjną, to nie jest tak, że Donald Tusk będzie bohaterem zbiorowej wyobraźni. Nie bez przyczyny jak obserwujemy rozkład preferencji wśród młodych ludzi, to najwięcej jest tam skrajnych poglądów. Konfederaci mają tam duży elektorat, Lewica ma całkiem sporo. Myślę, że na podstawie tego badania jesteśmy w stanie powiedzieć, dlaczego tak jest – doszliśmy do wniosku, że w zasadzie ci młodzi wyborcy Konfederacji i Lewicy zbytnio się od siebie nie różnią. A kwestia tego, na kogo będą głosować – czy to będzie bardziej Lewica, czy to będzie bardziej Konfederacja – wynika z tego, do czego przywiązują większą wagę – do ekonomii, gospodarki i wolności w gospodarce, czy bardziej istotne są dla nich wolności kulturowe, czyli np. LGBT. (…) Co ciekawe, skoro mówimy o Lewicy, to pozwala to postawić mocną hipotezę, że ona już przestała być postkomunistyczna. To nie jest SLD ich rodziców, to jest Lewica, taka bardziej ich, dzięki Biedroniowi zresztą.

↩︎

Osobami, które ogniskują uwagę tego młodego pokolenia, są z jednej strony Sławomir Mentzen, Janusz Korwin-Mikke – to są obserwacje sprzed wojny, nie wiem, co po wojennych występach zostało z jego wizerunku. Dlaczego taki Mentzen? Młody ekonomista, wolnościowiec, inteligentny, mówi tak, że oni to rozumieją. Korwin-Mikke to w ogóle specjalista od ekonomii, to facet, który mówi o wolności w gospodarce. Wolność to jest podstawowa wartość. Chyba że ta wolność w gospodarce nas mniej interesuje i bardziej koncentrujemy się na wolnościach obyczajowych. Kto jest wtedy bohaterem tej bajki? Biedroń, nawet jeśli młodych nie rozumie, to jest bardzo blisko tego, w jaki sposób oni się komunikują i myślą. Jest dla nich ikoną walki o prawa LGBT i w tym sensie ogniskuje ich emocje związane z przeciwstawieniem się starszemu pokoleniu, które w odczuciu tych młodych kompletnie nic nie rozumie. Uważają, że jest jeszcze wiele rzeczy, które dziadersi muszą zrozumieć, których muszą się nauczyć i w związku z tym ten świat jeszcze wymaga tak wielu zmian. A Robert Biedroń jest właśnie takim gościem, który niesie sztandar tej zmiany i tłumaczy polskiemu społeczeństwu, czym jest wolność obyczajowa. Jedyną osobą ze starych partii, która się w ogóle gdziekolwiek przebija, jest Rafał Trzaskowski, bo ma wizerunek fajnego, mądrego i młodego polityka, chociaż w rzeczywistości ma przecież już 50 lat.

↩︎

Jan Paweł II jest dla wielu młodych obiektem drwin – wszyscy znają krążące w internecie memy o nim. Przywoływanie godziny 21.37 na imprezie wzbudza śmiech, podobnie jak charakterystyczny gest ręką (sposób, w jaki papież pozdrawiał wiernych). To manifestacja niezgody na niezrozumiały dla młodego pokolenia, trwający nadal kult osoby, która już nie żyje, a co więcej, wobec której formułowane są podejrzenia o ukrywanie pedofilii w Kościele. Jan Paweł II staje się w domach tematem tabu, symbolem skostniałej tradycji – to jeszcze bardziej pogłębia wizerunek starszych jako pokolenia zaślepionego i bezrefleksyjnego, które chce wierzyć w postać, której pomnik chwieje się w posadach.