POWIEDZIELI: Witold Gombrowicz

Witold Gombrowicz* – (1904-1969) powieściopisarz, nowelista i dramaturg. Jeden z najwybitniejszych polskich pisarzy XX wieku. Jego twórczość cechuje między innymi poczucie absurdu, obrazoburstwo względem przyjmowanych przez społeczeństwo tradycyjnych wartości oraz antynacjonalizm.

„…ani ja, ani nikt inny, nie będzie sądził narodu polskiego według Mickiewicza lub Szopena, ale wedle tego co tu się dzieje i co tu się mówi. Gdybyście nawet byli narodem tak ubogim w wielkość, że największym artystą waszym byłby Tetmajer lub Konopnicka, lecz gdybyście umieli mówić o nich ze swobodą ludzi duchowo wolnych, z umiarem i trzeźwością ludzi dojrzałych, gdyby słowa wasze obejmowały horyzont nie zaścianka, lecz świata… wówczas nawet Tetmajer stałby się wam tytułem do chwały. Ale tak jak rzeczy się mają, Szopen z Mickiewiczem służą wam tylko do uwypuklenia waszej małostkowości – gdyż wy z naiwnością dzieci potrząsacie przed nosem znudzonej zagranicy tymi polonezami po to jedynie, aby wzmocnić nadwątlone poczucie własnej wartości i dodać sobie znaczenia. Jesteście jak biedak, który chwali się, że jego babka miała folwark i bywała w Paryżu. Jesteście ubogimi krewnymi świata, którzy usiłują imponować sobie i innym. Nie to wszakże było najgorsze i najdotkliwsze, najbardziej upokarzające i bolesne. Najstraszniejsze było, iż poświęcano życie, współczesny rozum na rzecz nieboszczyków„

✦

* Jest jednym z najbardziej znienawidzonych przez element patriotycznie zainfekowany polskich pisarzy. Był skutecznie usuwany z wykazu lektur szkolnych przez ministra sprzyjającego wówczas nacjonalistom i faszystom. Dziś na tej liście lektur jest tylko we fragmentach, ale to i tak za dużo, bo nieustannie atakuje się go za to co zawsze: za antypolonizm, hedonizm, antykatolicyzm… (lista grzechów jest otwarta i ciagle modyfikowana), rośnie też presja, żeby wykreślić go całkowicie, bo nawet wyrywkowe czytanie jego książek może się przyczynić do „propagowania wsród młodzieży niewłaściwych z punktu widzenia interesów narodu postaw”.

PS: Autorką najpełniejszej dotąd biografii Gombrowicza jest Klementyna Suchanow. Ta Klementyna Suchanow (szacun)🕷